Strafor, Türkiye’de olduğu gibi dünyanın birçok yerinde aslında doğru bilinen yanlışlardan birisidir. Tüm yalıtım malzemelerine verilen bir isim haline gelmiştir. Fakat, ortaya çıkışı bakımından bu kullanım yanlıştır. Günümüzde insanların strafordan yapıldığını düşündüğü birçok şey aslında genel olarak polistirenden yapılmıştır.
Strafor ise; genellikle kullanıldığı duvarlarda, çatılarda ve temellerde ısı ve su yalıtımını sağlaması için geliştirilen bir preslenmiş polistiren köpük (XPS) markasıdır. Bir özel firmanın ürettiği XPS’lere verdiği isim olan straforu açık mavi rengiyle ayırt edebilirsiniz.
Strafor’un ana fiziksel özelliklerinden biri, termoplastik olmasıdır. Bu, malzemenin oda sıcaklığında katı olduğu, fakat belirli bir sıcaklığa kadar ısıtıldığında bir sıvıya dönüştüğü anlamına gelir. Ve sonra tekrar oda sıcaklığına soğutulduğunda, katı hale gelir. Ticari ürünler için kullanışlı kılan budur. Bir sıvı olarak, Strafor ince ayrıntıyla her şekle girebilir. Bu özellik, birçok endüstri ve uygulama için kullanılmasını kolaylaştırır. Bugün bu malzemenin ana kullanım alanları yalıtım, paketleme ve el sanatları malzemesidir.
Strafor Nasıl Yapılır
Strafor plastik/petrol ürünüdür. Ve üretimi boncuk benzeri çok küçük yuvarlak tanecikler olarak başlar. Yaklaşık 1 milimetre büyüklüğünde olan bu boncuklar ısıtma ve soğutmaya karşı duyarlıdır. Bu yoğun, sert boncuklar ısı ile yumuşatılır, buhar ve şişirici bazı bileşenler kullanılarak genişletilir, böylece daha büyük ve daha az yoğun boncuklar olurlar. Bu aşamada boyutları başlangıçtaki hallerinden yaklaşık 40 veya 50 katı kadar daha geniştir.
İhtiyaç duyulan boyuta genişletildikten sonra ise nerede kullanılacağına göre belli bir büyüklükteki kalıplara basılarak şekil verdirilir ve preslenerek Strafor halini alırlar. Bazı durumlarda bu boncuklar, strafora dönüştürülmeden bu halleriyle de satılabilirler.
Aşağıdaki fotoğrafta plastik boncukların ısıl işlemin ardından aldıkları içi hava dolu şekli görebilirsiniz.
Strafor ve EPS
Strafor olduğunu düşündüğünüz çoğu malzeme aslında EPS‘dir. Açılımı genişletilmiş polistiren köpük olan EPS, Strafor malzemesinin aksine preslenmemiştir. Hacminin yüzde 95’i havadan oluşur. Ve kullanım alanları da malzemenin içeriğine uygun olarak belirlenmiştir.
Bu malzeme, gıda ambalajı veya laboratuvar ekipmanları gibi ürünler yapmak için sıklıkla kullanılan bir plastik olan polistirenden yapılmıştır. Polistiren; renklendiriciler, katkı maddeleri veya diğer plastiklerle birleştirilerek oyuncakların, araba parçalarının, cihazların ve çok daha fazlasının yaratılmasında kullanılabilir.
Yıllar içerisinde EPS, kahve bardakları veya diğer çeşitli sıcak-soğuk ürünleri taşımak için yapılan köpük kaplar gibi yalıtımlı ürünlerin oluşturulmasında kullanılmaya başlanmıştır. Bununla birlikte, çok hafif olduğu için sal ve can yeleği gibi su üzerinde yüzmesi gereken ürünler ve genellikle nakliye sırasında ürünlerin zarar görmesini engellemek amacıyla koruyucu olarak kullanılmaktadır. Eğer ki, bir televizyon veya herhangi bir elektronik eşya aldıysanız, çevresinde bu köpük malzemenin olduğunu görmüşsünüzdür.